Phân loại tàu thủy

Theo chức năng chuyển chở và đối tượng phục vụ, tàu thủy được chia thành nhiều loại khác nhau như tàu chở hàng, tàu chở khách, tàu đánh bắt thủy sản, tàu quân sự và các loại tàu chuyên dụng khác ( tàu dịch vụ, tàu lai dắt, tàu cứu hỏa, tàu nạo vét, tàu phục vụ nghiên cứu khoa học…)

Các loại tàu chở hàng điển hình:

Tàu bách hóa (general cargo vessels)

Chủ yếu dùng để chở các loại hàng tạp hóa. Hàng tạp hóa là loại hàng được đóng trong thùng (hộp, bao tải..) hoặc được xếp riêng ở chỗ cố định ( máy móc, thiết bị công nghiệp, tấm kim loại…). Tàu bách hóa không chuyên vận tải một loại hàng hóa nhất định nào cho nên không tận dụng được hết khả năng chuyên chở của mình. Vì lí do đó,vài thập niên gần đây,người ta đã thiết kế và đưa vào sử dụng rộng rải các loại tàu hàng chuyên dụng, mang lại hiệu quả vận chuyển cao và giảm đáng kể thời gian bốc xếp hàng ở cảng.

Tàu bách hóa

Dùng để vận chuyển các loại hàng rời thể rắn gồm tàu hàng rời thể rắn nói chung (bulk carrier), tàu chở than (bulk coal carrier), tàu chở cát (sand carrier), tàu hàng hạt ( grain carrier), tàu chở xi măng (cement carrier), tàu chở bô-xít (bauxite carrier)…

Tàu hàng rời thường không có hệ thống bốc dỡ, việc này được thực hiện nhờ các thiết bị cẩu hàng tại cảng. Nắp của hầm hàng trên tàu được làm với kích thước lớn giúp cho việc cơ động trong quá trình bốc dỡ.

Tàu chở hàng rời

Tàu container (container ships)

Tàu có vận tốc tương đối lớn, dùng để vận chuyển các loại hàng hóa khác nhau được đóng trong các container tiêu chuẩn. Các container hàng được xếp vào hệ thống chứa ở thân tàu, một phần được xếp trên boong tàu. Hê thống hàng được thiết kế phù hợp với mục đích cố định các các container trong quá trình vận chuyển đồng thời tân dụng tối đa khoảng không gian trên tàu.

Tàu vận tải container

Tàu Roro (roro vessels)
Roro là từ viết tắt từ cụm từ tiếng anh Roll on/Roll of. Tàu được thiết kế để vận chuyển các loại hàng hóa có bánh như xe ô tô, rơ móc, toa tàu hỏa... Với các cầu dẫn thường được trang bị ở đuôi và bên mạn tàu, hàng hóa là các phương tiện tự hành có thể lên và xuống một cách dễ dàng. Đặc điểm đặc trưng của các loại tàu RoRo là tàu có dạng hình khối đồ sộ, thượng tầng chạy suốt bịt kín cả chiều dài lẫn chiều rộng của tàu.

Tàu roro

Tàu chở chất lỏng (tankers)

Là loại tàu được thiết kế để vận chuyển hàng hóa ở dạng chất lỏng, điển hình là tàu chở dầu thô (crude oil tankers), tàu chở hóa chất (chemical tankers), tàu chở khí đôt hóa lỏng (LPG-Liquefied Petroleum Gas carriers), tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG-Liquefied Natural Gas carriers) ngoài ra còn có tàu chở rượu, nước…

Thân tàu có kết cấu vững chắc, được chia thành nhiều khoang riêng biệt để chứa hàng lỏng. Việc bơm và hút chất lỏng chủ yếu được thực hiện bởi hệ thống máy bơm và đường ống lắp trên mặt boong và trong khoang chứa.

Tàu chở dầu

Tàu chở khí đốt hóa lỏng

Tàu chở hóa chất

Tàu chở gỗ (timber carriers)

Dùng để vận chuyển các loại gỗ nguyên cây hoặc gỗ xẻ. Khi vận chuyển, một số lượng lớn gỗ được xếp trên mặt boong tàu, do đó thành mạn tàu phải đảm bảo độ chắc chắc cao, đồng thời phải có kết cấu chuyên dụng để giữ cho các khối gỗ không bị xê dịch trong quá trình vận chuyển.

Tàu chở gỗ
Tàu hàng đông lạnh (Refeers)

Tàu có tốc độ tương đối lớn, phục vụ cho việc vận tải các loại hàng hóa dễ hư hỏng, chủ yếu là thực phẩm. Nắp hầm hàng có kích thước nhỏ, hầm hàng được cách nhiệt và trang bị hệ thống làm lạnh nhằm bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ thích hợp.

Tàu chở hàng đông lạnh

Tàu chở khách (passenger ships)

Tàu được thiết kế với mục đích vận tải hành khách nên phải đảm bảo được tính ổn định, tiện nghi, tốc độ cao cũng như tính an toàn tốt, đặc biệt là các hệ thống cứu hộ cứu nạn phải được trang bị đầy đủ và kiểm tra nghiêm ngoặt, đáp ứng đúng theo qui định của các công ước quốc tế.

Tàu chở khách cập cảng Vladivostok

Tàu đánh bắt thủy sản (fishing vessels)

Điển hình là các loại tàu đánh bắt cá. Tàu được trang bị các thiết bị, dụng cụ cần thiết để định vị ngư trường, đánh bắt thủy sản, hệ thống sơ chế và làm lạnh nhằm bảo quản sản phẩm trong suốt quá trình đi biển.

Tàu đánh bắt thủy sản

Tàu dịch vụ-hỗ trợ

Chủ yếu làm nhiệm vụ trợ giúp, hậu cần cho các tàu thuyền, công trình, dự án trên biển …nhằm đảm bảo qui trình sản xuất được vận hành liên tục, gồm có: tàu phá băng, tàu lai dắt, tàu cứu hộ, tàu lặn biển, tàu tuần tra, tàu hoa tiêu, tàu cung ứng, tàu chứa…