ĐỀ PHÒNG VÀ
XỬ LÝ CÁC LOẠI TAI NẠN THƯỜNG XẢY RA TRÊN TÀU BIỂN (Phần 2 và hết)
Thuyền
trưởng Tiếu Văn Kinh
(Tổng hợp)
VII. Tai nạn thử xuồng cứu sinh
Người ta
thường nói rằng xuồng cứu sinh cướp đi nhiều mạng sống hơn là số người mà nó
cứu được. Kiểm tra xuồng cứu sinh trong khi diễn tập là công việc quan trọng
trên tàu. Tuy nhiên, một số thủy thủ đã thiệt mạng trong khi thực hiện trong
các cuộc kiểm tra này. Mặc dù có nhiều quy định mới đã được công bố để đảm bảo
an toàn tối đa khi tác nghiệp xuồng cứu sinh, các tai nạn gây chấn thương nặng
dẫn đến tử vong vẫn xảy ra liên quan đến thử xuồng cứu sinh.
Một nghiên
cứu được Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) và Ủy ban An toàn Hàng hải đã công bố
nói rằng các loại sai sót sau đây liên quan đến đa số các vụ tai nạn thử xuồng
cứu sinh gây ra chấn thương hoặc tử vong của thuyền viên:
• Sai sót
trên cơ cấu nhả tải của thiết bị thả xuồng
• Sử dụng
không đúng cơ cấu nhả tải xuồng cứu sinh.
• Bảo dưỡng
không chu đáo xuồng, thiết bị hạ xuồng và cần đavit
• Không trao
đổi thông tin đầy đủ trong khi thử xuồng
• Không làm
quen với xuồng cứu sinh và các thiết bị liên quan
• Thực hành
một cách thiếu an toàn khi kiểm tra xuồng cứu sinh và diễn tập (drill)
• Các lỗi
thiết kế khác…
Mặc dù tất
cả các nguyên nhân của tai nạn xuồng cứu sinh nói trên có thể ngăn chặn dễ dàng
nhưng câu hỏi về sự thiếu an toàn vẫn tồn tại. Vậy làm thế nào ?
IMO đã tổng
hơp một số phương pháp mà qua đó có thể nâng cao an toàn và làm giảm bớt các
tai nạn tiềm ẩn do tác nghiệp xuồng cứu sinh gây ra.
Có một thông
tư đã được công bố để lưu ý đến mọi người và tất cả các bên liên quan như các
tổ chức nghề nghiệp, toàn thể thuyền viên. Thông tư này bao gồm những hướng dẫn
như sau:
• Đảm bảo
rằng cơ cấu nhả tải phải tuân thủ các yêu cầu khác nhau của Luật Thiết bị cứu
sinh (LSA Code) ( đặc biệt là các đoạn 4.4.7.6.2.2 – 4.4.7.6.5)
• Đảm bảo
chắc chắn rằng tất cả các thông tin có liên quan về việc điều chỉnh và bảo
dưỡng xuồng cứu sinh và thiết bị liên quan luôn có sẵn trên tàu
• Tất cả
thuyền viên, nhân viên làm công tác kiểm tra và bảo dưỡng xuồng cứu sinh và
thiết bị liên quan phải được đào tạo đầy đủ, thành thạo và đủ năng lực với
nhiệm vụ này
• Công việc
bảo dưỡng xuồng cứu sinh và các thiết bị liên quan phải được thực hiện tuân thủ
theo các thông lệ đã được phê duyệt.
• Các yêu
cầu về sức khỏe và an toàn áp dụng cho các cuộc diễn tập phải thực hiện giống
như các quy trình “thực”.
• Diễn tập
xuồng cứu sinh phải được tiến hành phù hợp với các quy định của Công ước SOLAS,
Quy định III / 19.3.3.
• Dây hãm
xuồng (Hanging-‐off pennants) chỉ được sử dụng
khi bảo dưỡng, không sử dụng khi diễn tập huấn luyện.
• Tất cả
trang thiết bị phải bền chắc trong điều kiện khẩn cấp, dễ tiếp cận.
• Việc thử
các thiết bị an toàn cứu sinh phải được tiến hành nghiêm khắc theo hướng dẫn
mới nhất của IMO đã công bố.
VIII. Tai nạn gia công nóng
Tai nạn khi
làm công việc gia công nóng (hot work) xảy ra với nhiều nguyên nhân. Một trong
những nguyên nhân phổ biến nhất là khi gia công nóng thực hiện trong không gian
kín chứa khí dễ cháy, hoặc khi các két bên cạnh có vật liệu dễ cháy, hoặc trong
đó có chứa các túi khỉ dễ cháy. Dễ nhận thấy thuyền viên thường không tuân thủ
nghiêm túc các quy trình cơ bản khi gia công nóng, kể cả trong không gian kín,
đã dẫn tới các tai nạn không may mắn gây tử vong.
Cần tuân thủ
các quy trình sau đây khi thực hiện gia công nóng trong công tác bảo dưỡng sửa
chữa trên tàu:
• Tham khảo
và làm theo Bảng ma trận phòng ngừa tai nạn khi gia công nóng (Hot Work
Precautions Matrix) trước khi bắt đầu công việc.
• Triệu tập
cuộc hội ý lên kế hoạch làm việc và dánh giá rủi ro ngay tại nơi làm việc
• Chỉ định
một sĩ quan chịu trách nhiệm, người đó không tham gia trực tiếp mà giám sát
công việc gia công nóng, để đảm bảo rằng quy trình và kế hoạch này được tuân
thủ.
• Phải kiểm
tra không khí tại nơi gia công nóng và xác định rằng tại đó LEL(Lower Explosive
Limit) dưới 1% .
• Thiết bị
chống cháy phải bố trí sẵn sàng để có thể sử dụng ngay lập tức.
• Kiểm tra
thiết bị báo cháy (Fire detectors) tại nơi làm việc, đảm bảo nó hoạt động bình
thường.
• Áp dụng
biện pháp ngăn chặn không để tia lửa bắn ra ngoài, chú ý những chỗ tia lửa bị
che khuất không nhìn thấy.
• Xác nhận
rằng không có những công việc khác, như sửa chữa đường ống, có thể làm rò rỉ
khí cháy hoặc dầu trong cùng một nơi đang gia công nóng.
• Bố trí
người trực cần thiết để giám sát khu vực gia công nóng và khu vực lân cận.
• Quy định
về thông gió và chiếu sáng khi gia công nóng.
• Xác định
lối thoát hiểm trong trường hợp nguy cấp.
• Kiểm tra
dụng cụ và thiết bị gia công nóng trong tình trạng thỏa mãn trước khi làm việc.
• Người tham
gia gia công nóng phải trang bị đầy đủ đồ bảo hộ lao động, trang thiết bị an
toàn cá nhân, nếu cần phải cài đặt thiết bị chỉ báo nguy hiểm, dây an toàn v.v…
• Những khu
vực bị ảnh hưởng trực tiếp cháy nổ phải được dánh dấu rõ ràng.
• Tất cả
thuyền viên làm công việc gia công nóng phải được đào tạo huấn luyện chu đáo và
hướng dẫn rõ ràng các biện pháp đề phòng cháy nổ.
• Áp dụng
các biện pháp ngăn chặn cháy nổ do tiếp xúc với khí dể cháy, dầu mỡ, cặn dầu và
tất cả các vật liệu nguy hiểm dễ bắt lửa khác.
• Kiểm tra
đảm bảo khômg có các vật liệu nguy hiểm, dể cháy ở phía bên kia các vách ngăn,
trên mặt boong các két bên cạnh của khu vực tiến hành gia công nóng.
• Băng cách
gia công nguội, ngăn chặn hoặc tháo các đoạn ống, van đi qua khu vực gia công
nóng; các đầu ống, van phải được đánh dấu, niêm phong.
• An toàn
trong các đường ống phải được khẳng định ở những nơi cần thiết.
• Gia công
nóng trong các khu vực kín phải áp dụng theo các Quy trình vào không gian kín
• Làm việc
trong không gian kín phải được cung cấp các thiết bị chiếu sáng cầm tay.
• Dò tìm và
phát hiện những nơi có nguy cơ phát thải khí dễ cháy (đầu ống dẫn khí, các lỗ
chui, gần các lỗ hở và những nơi tương tự ) tại nơi gia công nóng và lân cận
trước khi thực hiện công việc và nên tiếp tục thực hiện việc đó thường xuyên
suốt trong quá trình gia công nóng.
Một số biện
pháp an toàn nhất phải tuân thủ khi gia công nóng bằng khí nén là:
• Thao tác
bình khí nén hết sức cẩn thận, luôn luôn giữ bình ở trạng thái thẳng đứng cả
khi bình đầy hoặc bình rỗng. Bình có khí và bình rỗng phải để tách biệt và đánh
dấu.
• Để các
bình khí nén ở nơi quy định. Đừng bao giờ chứa các bình oxygen và bình
acetylene vào cùng một nơi, hãy để chúng ở những nơi riêng biệt và thông gió.
Đảm bảo khi không sử dụng các bình đều được đậy nắp.
• Bình khí
nén đặt cách xa dầu và mỡ bôi trơn: Các van và các bộ phận của bình không được
tiếp xúc với dẩu, mỡ , không dùng tay dính dầu, mở bôi trơn thao tác van và các
bộ phận bình khí nén.
• Đảm bảo
lắp ráp phù hợp các van một chiều và dụng cụ chống lửa (Flame Arresters) trên
các ống dẫn bình khí nén acetylene và oxygen. Thường có một dụng cụ chống lửa
lắp ở phía áp suất thấp của bộ điều chỉnh gần bình và một dụng cụ chống lửa
khác lắp ở gần mỏ hàn.
• Khi thực
hiện hàn bằng khí nén, đảm bảo áp suất oxygen luôn cao hơn áp suất acetylene để
tránh khí acetylene đi vào đường ống oxygen.
• Thật cẩn
thận khi tác nghiệp với bình acetylene: Không được sử dụng bình khí nén
acetylene để hàn khi áp suất của nó vượt qua 1 bar vì có thể phát nổ, ngay cả
trong trường hợp không có không khí, khi áp suất cao.
• Khắc phục
nguyên nhân hiện tượng nổ sớm (Backfire). Trong trường hợp có hiện tượng nổ
sớm, việc đầu tiên là phải đóng van oxygen sau đó ngay lập tức đóng van
acetylene. Không thực hiên tác nghiệp trước khi khắc phục hiện tượng nổ sớm.
• Cẩn thận
xử lý trường hợp cháy ngược (Flashback). Trong trường hợp cháy ngược hoặc nổ
các ống dẫn khí, hành động đầu tiên là phải cô lập các van của cả hai bình khí
nén. Sau đó thực hiện theo các quy trình chống cháy nổ của tàu.
• Thay thế
các đoạn ống mềm cũ và bị lỗi.
• Đảm bảo
kết nối phù hợp: Các kết nối giữa ống mềm và ống thổi khí (blowpipe), cũng như
giữa các đường ống mềm với nhau phải được cố định chắc chắn với các phụ kiện
phù hợp theo tiêu chuẩn quy định.
• Trực canh
thường xuyên: Duy trì trực canh thường xuyên nhiệt độ của bình acetylene, nếu
thấy nhiệt độ tăng cao thì xử lý giống như trường hợp cháy ngược hoặc nổ sớm.
• Sắp xếp
các ống mềm phù hợp: Trong khi thực hiện công việc gia công nóng, các ống mềm
phải sắp xếp phù hợp, đặt đúng cách, tránh xa các thiết bị di động, không để
ống bị gấp khúc, không đặt gần nới có nhiệt độ cao, không treo lơ lửng, không
xếp chồng chéo.
• Sử dụng
nước xà phòng: Chỉ sử dụng nước xà phòng để phát hiện rò rỉ trên ống cũng như
các thiết bị điều chỉnh.
• Không sử
dụng băng dính (Sealing Tape): Đừng bao giờ sử dụng băng dính kim loại để ngăn
chặn rò rỉ ở các các mối nối kín giữa kim loại với kim loại. Với một bình khí
nén oxygen điều này có thể dẫn đến bắt lửa giữa oxy và kim loại .
• Không siết
quá chặt các mối nối: Đừng bao giờ cố siết quá chặt bất kỳ đai ốc nào ở mối nối
các bộ điều chỉnh hoặc trục van bình khí nén để ngăn chặn rò rỉ. Điều này có
thể dẫn đến hư hỏng thiết bị.
• Áp dụng
các cách bảo trì thích hợp : Chỉ sử dụng những công cụ đặc biệt để thông sạch
các ống thổi khí bị tắt nghẻn. Trước khi thực hiện công tác bảo dưỡng, toàn bộ
hệ thống phải được tách rời cô lập. Không bao giờ cố sửa chữa thiết bị khí nén
oxy-acetylene hoặc hoán cải đối với thiết bị gia công nóng mà không được ủy
quyền.
• Chỉ sử
dụng dụng cụ đánh lửa an toàn: Mỏ hàn chỉ được sử dụng dụng cụ đánh lửa ma sát
hoặc dụng cụ phát ngọn lửa ổn định để mồi. Tránh sử dụng bật lửa tạo ngọn lửa
đột ngột, mỏ hàn có thể va chạm bật lửa gây nổ.
• Đừng bao
giờ sử dụng khí oxy vào những việc khác: Oxy không bao giờ được sử dụng để
thông gió, làm mát hoặc để thổi bụi trên bề mặt thiết bị hoặc trên quần áo.
• Danh mục
kiểm tra và Đánh giá rủi ro: Đảm bảo trước khi tiến hành công việc gia công
nóng phải đánh dấu vào bản Danh mục kiểm tra và thực hiện Đánh giá rủi ro. Cũng
đừng bao giờ quên thực hiện công việc theo Quy trình an toàn khi gia công nóng
trong không gian kín.
IX: Rơi từ cầu thang, thang dây hoa tiêu.
Không ít tai
nạn đã xảy ra trên các tàu khi thuyền viên, hoa tiêu, khách thăm tàu sử dụng
các cầu thang (bao gồm cầu thang sinh hoạt/cầu thang mạn) và thang dây hoa tiêu
đã bị hư hỏng. Cầu thang hư hỏng thường xảy ra vì không được bảo dưỡng, đặc
biệt là không thay dây cáp treo cầu thang khi quá hạn sử dụng.
Tàu dài trên 30 mét phải
mang cầu thang di động (gangway) . Tàu dài trên 120 mét phải trang bị cầu thang
sinh hoạt
(accommodation lader). Dưới đây gọi chung là cầu thang. Thuyền trưởng phải có
nghĩa vụ đảm bảo các biện pháp an toàn cho người trên tàu và khách tiếp cận con
tàu bất cứ lúc nào.
Một số các biện pháp an toàn nên áp dụng khi sử dụng cầu thang:
• Cầu thang
phải được treo và triển khai đúng cách.
• Cầu thang
phải được điều chỉnh khi cần thiết để giữ an toàn cho người khi tiếp cận .
• Cầu thang
phải được chiếu sáng thích hợp với độ rọi 20 lux ở độ cao 1 m.
• Tại cầu
thang đặt một phao cứu sinh với đèn tự kích hoạt và dây cứu sinh nổi ở gần cầu
thang.
• Cầu thang
di động khi sử dụng đặt ở góc độ không lớn hơn 30 độ so với mặt phẳng ngang.
Cầu thang sinh hoạt đặt ở góc độ không vượt quá 55 độ so với mặt phẳng ngang.
• Ở vị trí
cần thiết có thể trang bị thêm một một cái thang ghép (bulwark ladder) có rào
chắn an toàn cao tối thiểu 1m.
• Cầu thang
phải được treo lưới an toàn chắc chắn, đúng cách, kéo dài suốt chiều dài cầu
thang, đề phòng người rơi từ cầu thang.
• Dây bảo vệ
cầu thang phải được kéo căng, cột chống phải thẳng đứng và chắc chắn.
• Cầu thang
di động phải đặt xa khu vực làm hàng và các miệng quầy.
• Cầu thang
di động phải đặt xa các vật chướng ngại, tránh các lối đi có thể gây trượt ngã
cho người đi lại.
• Mỗi cầu
thang phải có biển thông báo những hạn chế của cầu thang, góc nghiêng cho phép
của thiết kế, tải thiết kế.
• Cầu thang
phải được kiểm tra thường xuyên sau khi bố trí sử dụng. Công việc bảo dưỡng
hàng tháng, hàng năm phải được đưa vào Hệ thống bảo dưỡng theo kế hoạch của tàu
(P lanned Maintenance System –PMS).
• Việc kiểm
tra bao gồm: tìm ra những chỗ rỉ sét, biến dạng, nứt. Đặc biệt chú ý các kết
cấu thép trên cầu thang nhôm. Các khớp chuyển động phải tra dầu mỡ nhờn. Kiểm
tra môtơ tời và phanh, cần thiết phải thay má phanh. Cũng cần kiểm tra nguồn
điện cung cấp, cơ cấu điều khiển …
Treo và buộc
thang dây hoa tiêu phải theo quy định và yêu cầu của IMO, Hội hoa tiêu hàng
hải, xem SOLAS Chương 5, Quy định 23. Sau đây là một vài lưu ý khi sử dụng
thang dây hoa tiêu:
• Thang dây
hoa tiêu phải đủ độ dài từ nơi thả thang cho đến mặt nước. Độ cao trên mặt nước
thực hiện theo yêu cầu của cảng vu địa phương hoặc của bản thân hoa tiêu tùy
theo chiều cao của tàu hoa tiêu..
• Các bậc
thang phải sạch sẽ, các bậc thang chống quay phải đủ dài.
• Tại thang
hoa tiêu phải bố trí một phao tròn cứu sinh có đèn tự kích sáng và một dây ném.
• Phải có
một đường dây ném buộc túi xách cho hoa tiêu.
• Thả thang
hoa tiêu phải tránh các lỗ xả nước từ tàu.
• Thang hoa
tiêu chỉ được sử dụng cho hoa tiêu và các viên chức làm việc với tàu khi tàu
cặp cảng.
• Việc bố
trí thang hoa tiêu phải do sĩ quan hàng hải, người trực tiếp liên lạc với buồng
lái giám sát và thủy thủ thực hiện.
• Phía trên
boong, đầu của thang hoa tiêu phải được buộc vào một điểm chắc chắn của tàu tại
vị trí ở trong khoảng song song của hai mạn tàu, tốt nhất là ở gần giữa tàu.
• Nếu thang
hoa tiêu được buộc trên be tàu thì phải có hai cọc kim loại cắm chặt trên be
hai bên thang để hoa tiêu vịn bước qua be tàu.
• Tất cả các
bậc của thang hoa tiêu phải tựa sát vào mạn tàu. Trên một vài tàu có những kết
cầu đặc biệt như đệm va gây trở ngại cho thang hoa tiêu, thì phải có cách bố
trí sao cho hoa tiêu lên xuống đảm bảo an toàn.
• Trường hợp
mạn tàu cao lớn hơn 9 mét thì ngoài thang hoa tiêu phải sử dụng thêm cầu thang
phối hợp. Cầu thang phối hợp dùng để kết nối thang hoa tiêu và cầu thang sinh
hoạt sử dụng cho tàu có mạn khô cao.
• Song song
với thang hoa tiêu phải có hai dây manila thả thòng hai bên thang và không được
dài hơn thang, không được buộc vào thang, dùng để hoa tiêu vịn tay khi lên
xuống tàu, dây có đường kính 28 ~32 mm.
• Ban đêm
toàn bộ chiều dài của thang hoa tiêu phải được chiếu sáng thích hợp.
Bảo dưỡng
thang hoa tiêu
• Chất lượng
dây thừng của thang hoa tiêu phải được thường xuyên kiểm tra, đặc biệt là các
đầu bện bậc thang. Không được sơn các bước bậc thang và phải giữ sạch sẽ, không
để dính dầu mỡ.
• Đảm bảo
các bậc thang phải song song theo chiều ngang và khoảng cách giữa các bậc phải
cùng kích thước . Các bậc bị lỗi phải được thay thế.
• Ngay sau
khi sử dụng thang hoa tiêu phải được cất giữ ở nơi khô ráo và thông thoáng,
không để dính hóa chất dầu mỡ, thuận tiện khi sử dụng lại,
X. Tai nạn cháy nổ
Cháy dưới
bất cứ hình thức nào ở bất cứ bộ phận nào trên tàu đều rất nguy hiểm đối với
tàu, hàng hóa và con người. Cháy có thể bắt nguồn từ bất cứ nơi nào, nơi mà con
người mắc sai sót, và nhanh chóng lan rộng nếu không kịp áp dụng các biện pháp
hữu hiệu để dập tắt. Như chúng ta đều biết, nhiều thuyền viên đã thiệt mạng
trong khi chiến đấu với hỏa hoạn trong quá khứ.
Cách tốt
nhất để đối phó với cháy nổ trên tàu là đề phòng hơn là để cho chúng xảy ra rồi
mới tìm cách dập tắt. Phát hiện cháy ngay từ sớm và dập ngay khi nó còn là một
đóm lửa nhỏ chưa bùng phát là một giải pháp vô cùng hữu hiệu và quan trọng.
Thực hiện các giải pháp sau đây khi phát hiện cháy:
• Nắm chắc
tình trạng của toàn bộ thuyền viên, điểm danh từng người.
• Đóng ngay
các cửa chồng lửa, cửa ra vào trong khu vực cháy.
• Chống cháy
ngay bằng mọi giải pháp có thể, đúng cách.
• Xác định giới hạn khu vực cháy về mọi phía và canh chừng những khu vực này
suốt quá trình chữa cháy.
• Trường hợp
cháy trong buồng máy thì đóng ngay các van, dừng bơm nhiên liệu, các bộ lọc.
• Nếu có
thể, cho tàu đổi hướng, giảm tốc độ thậm chí dừng tàu để giảm tác động của gió.
• Tắt hệ
thống thông gió, đóng các lỗ mở thông thoáng, chỉ chừa lại một quạt gió cho
hoạt động ở chế độ thải khì để thải khói.
• Khi cháy
trong buồng máy, nếu lửa bùng phát mạnh, phải cho sơ tán thuyền viên khỏi buồng
máy và xả Carbon Dioxide cố định vào buồng máy theo lệnh của Thuyền trưởng sau
khi xác định không còn người trong đó
Trường hợp
cháy trong hầm hàng trên biển (tàu contennơ, tàu hàng bách hóa)
• Đóng kín
các hầm hàng, tắt quạt gió, cửa lật, thiết bị thổi gió, cửa chống cháy, phun
Carbon Dioxide hoặc phun nước để dập cháy.
• Nếu sử
dụng các tấm bạt hoặc vật liệu tương tự để phủ dập cháy thì phải được nhúng
ướt.
• Điểm danh,
kiểm tra người bị nạn
• Các cửa
chống lửa, nắp hầm hàng và các thiết bị thông gió phải được đống kín cho đến
khi xác nhận lửa đã hoàn toàn bị dập tắt.
• Cắt điện
cung cấp cho hầm hàng.
• Sẵn sàng
bộ quần áo chống cháy, thiết bị thở.
• Khởi động
máy bơm sự cố, máy phát điện sự cố.
• Duy trì áp
lực máy bơm cứu hỏa
• Rải rồng
cứu hỏa phun nước làm mát chung quanh.
• Kiểm tra
các hầm hàng bên cạnh xem có bị cháy lan hay không.
• Cháy nhỏ
thì dùng bình chữa cháy xách tay, tùy loại cháy để sử dụng đúng loại bình.
• Nếu không
kiểm soát được cháy thì xả CO2 từ hệ thống cứu hỏa cố định của tàu.
• Không được
vào hầm hàng cho đến khi xác nhận rằng hầm đã ở trạng thái an toàn và đã thông
gió, dã đo nồng độ oxy và khí độc.
• Phải sơ
tán người không phận sự ra khỏi khu vực cháy.
• Nếu cần sự
hỗ trợ từ bên ngoài phải thông báo càng sớm càng tốt.
Trường hợp
cháy khi tàu ở cảng do tác nghiệp hàng hóa hay nhận nhiên liệu
• Báo động
toàn tàu, dừng ngay làm hàng hoặc nhận nhiên liệu.
• Báo cho
Thuyền trưởng.
• Tắt ngay
quạt gió.
• Khởi động
máy bơm sự cố.
• Báo ngay
cho nhà chức trách cảng.
• Tách ngay
các xà lan đang cặp mạn.
• Sơ tán
ngay hành khách lên bờ.
• Tập họp
thuyền viên, điểm danh, nhắc nhở nhiệm vụ chống cháy.
• Trao ngay
sơ đồ chống cháy cho lực lượng chữa cháy trên bờ khi họ đến tàu.
Trường hợp
cháy trong khu vưc sinh hoạt:
• Dập cháy
ngay từ dầu bằng bình chữa cháy xách tay, xô nước chống cháy và các dụng cụ
khác. Chuyển ra bên ngoài ngay các vật liệu dễ cháy.
• Sơ tán
ngay người đến nơi an toàn trừ những người làm nhiệm vụ trong nhóm dập cháy .
Trường hợp
cháy trong khu vực máy móc thiết bị:
• Cháy nhỏ,
cục bộ trong không gian hẹp có dầu mỡ, chẳng hạn két la canh, kho sơn …, dập
cháy ngay từ đầu bẳng cát, bình bọt, bình chữa cháy carbon dioxide. Phải sử
dụng vòi phun nếu dùng ống rồng cứu hỏa. Phải cẩn thận không để tia phun làm
cháy lan rộng.
• Trường hợp
cháy thiết bị điện như bảng điện, thì phải cắt điện ngay lập tức và sử dụng
bình chữa cháy carbon dioxide.
Diễn tập chữa cháy:
Để đối phó
với cháy trên tàu, phải thực hiện diễn tập chữa cháy định kỳ theo yêu cầu của
Sổ tay diễn tập SOLAS (SOLAS training manual) để đảm bảo mỗi thuyền viên hiểu
nhiệm vụ trong các tình huống khẩn cấp.
Diễn tập có
thể giúp thuyền viên hiểu những nguyên tắc cơ bản của việc phòng chống cháy và
hỗ trợ thuyền viên:
• Sẵn sàng
trong tình huống cháy xảy ra trên tàu.
• Giúp
thuyền viên quen thuộc với tình huống khẩn cấp khi cháy.
• Huấn luyện
thuyền viên học hỏi cách sử dụng các thiét bị chữa cháy như SCBA, các loại bình
chữa cháy, hệ thống phun nước, hệ thống CO2, hệ thống khí trơ, bộ trang phục
chống cháy. phao cứu sinh v.v…
• Giúp
thuyền viên hiểu các quy trình thao tác từng thiết bị chữa cháy riêng biệt và
những gì cần chú ý trước khi thao tác thiết bị, chẳng hạn các bước bắt buộc
phải thực hiện trước khi khởi động hệ thống chữa cháy CO2 cho buồng máy, máy
bơm sự cố, máy phát điện sự cố v.v…
.
• Giúp thuyền viên hiểu biết nội dung và vị trí sơ đồ chống cháy, nhiệm vụ cá
nhân trong Bảng phân công tình huống khẩn cấp
• Giúp
thuyền viên làm quen các lối thoát hiểm khẩn cấp cần sử dụng trong trường hợp cần
thiết.
• Giúp
thuyền viên làm quen các quy định về phòng cháy chữa cháy của công ty, những
điều quan trọng về an toàn cá nhân và cách sống sót trên biển, tìm hiểu nội
dung các thông tư mới nhất về an toàn của IMO và các tổ chức khác.
Một số điểm
quan trọng cần chú ý khi diễn tập chữa cháy trên tàu
• Diển tập
phải được tiến hành trong vòng 24 giời sau khi tàu rời bến nếu quá 25% thuyền
viên đã không tham gia diễn tập chống cháy một tháng trước đó.
• Diễn tập
chống cháy phải được thực hiện theo kịch bản
được giả
định như tình huống cháy thực xảy ra trên tàu.
• Kịch bản
diễn tập chống cháy phải được thường xuyên thay đổi theo những tình huống và vị
trí cháy khác nhau.
• Thời gian
diễn tập cũng phải thay đổi sao cho những thuyền viên đã không tham gia vì trực
ca có thể tham gia đầy đủ, không bỏ sót một ai.
• Bản sơ đồ
kiểm soát cháy (.Fire control plan) phải được treo ở chỗ cho mọi người nhìn
thấy.
• Bảng phân
công tình huống khẩn cấp (Muster list) phải được treo khắp tàu ở chỗ dễ nhìn
thấy kể cả buồng lái, buồng máy, khu vực sinh hoạt v.v… Mọi người phải hiểu rõ
nhiệm vụ của cá nhân trong từng tình huống khẩn cấp.
• Vị trí tập
họp trong tình huống khẩn cấp phảỉ được chọn sao cho thuận tiện tiếp cận từ khu
vực sinh hoạt và từ những nơi đang làm việc, có đủ ánh sáng từ nguồn chiếu sáng
khẩn cấp.
• Mỗi thuyền
viên phải tự mình tìm hiểu và làm quen với vị trí tập họp tình huống khẩn cấp
ngay khi nhận nhiệm vụ trên tàu, và phải biết nhiệm vụ của mình trong Bảng phân
công tình huống khẩn câp khi tập họp trong các tình huống khẩn cấp khác nhau.
• Sổ tay
huấn luyện trong đó bao gồm các hướng dẫn và thông tin về các thiết bị cứu
sinh, các phương pháp sơ cứu phải để ở các phòng ăn và câu lạc bộ vui chơi cho
thuyền viên đọc.
• Vị trí và
các tình huống diễn tập phải luôn thay đổi để tạo ra thói quen cho thuyền viên
trong việc xử lý các tình huống cháy khác nhau như cháy khu sinh hoạt, cháy
trong buồng máy, cháy hầm hàng, kho tàng v.v.…
• Điều quan
trọng là mỗi thuyền viên thực hiện diễn tập không mắc bất cứ sai lầm nào bằng
cách luôn ghi nhớ nhiệm vụ cá nhân và hiểu tầm quan trọng về an toàn cho tàu và
cho bản thân mình.
Ngoài những vấn đề chính nêu trong hướng dẫn này, cũng
còn có một vài loại tai nạn khác có thể xảy ra trên tàu không cần nhắc lại ở
đây. Mục đích của những hướng dẫn này như là sự nhắc nhở cách phòng ngừa và các
biện pháp an toàn nhằm đối phó với các tai nạn liên quan đến các tác nghiệp
khác nhau.
Tuy nhiên để an toàn cho mình và cho đồng
nghiệp điều trước tiên là bạn cần phải thận trọng với mọi việc, không phân tán
tư tưởng, lúc náo cũng vui vẻ lạc quan, tránh sai sót cá nhân trong khi làm
việc để đảm bảo môi trường làm việc an toàn trên tàu cho tất cả thuyền viên.
Luôn ghi nhớ nằm lòng rẳng ngăn ngừa bằng mọi giải pháp tích cực nhất hơn là để
tai nạn xảy ra ./.
T.V.K